آیا آینده از آنِ زبان فرانسه است ؟

فرانسویها خیلی مغرور هستند و به خودشان مینازند مخصوصاً وقتی صحبت از زبان فرانسه باشد. پس احتمالاً تماشای ظهور و قدرت گیری زبان انگلیسی در سراسر دنیا برایشان سخت بوده است. ولی آینده نوید انتقام میدهد. زبانی که محبوب شعرای پاریسی، اشراف روسی و دانشگاهیان پرمدعا بود قرار است در سال ۲۰۵۰ میلادی عنوان رایجترین زبان دنیا را پس بگیرد، بنا بر تحقیقی که یک بانک سرمایه گذاری (Natixis) انجام داده است. در حال حاضر زبان فرانسوی از لحاظ تعداد گویشور پس از زبانهای ماندارین (چینی)، انگلیسی، اسپانیایی، هندی و عربی در رتبه ششم قرار دارد ولی بنابر این تحقیق به سرعت در حال رشد است و تا سال ۲۰۵۰ میلادی، ۲۲۰ میلیون نفر گویشور فعلی این زبان به ۷۵۰ میلیون نفر خواهد رسید. اما آیا امکانش هست؟ زبان انگلیسی هم اکنون محبوبیتی بی چون و چرا در سراسر دنیا کسب کرده است و از طرفی هم مدتهاست که بعلت جمعیت زیاد و رشد اقتصادی چشمگیر، از زبان چینی بعنوان زبان آینده نام برده میشود. اینجاست که زبان فرانسوی برگ برنده خود را رو میکند: نرخ رشد جوامع فرانسوی زبان از نرخ رشد جوامع انگلیسی زبان و چینی زبان سریعتر است. بجز کشور فرانسه و مستعمرات سابق مشهور آن یعنی مراکش و تونس و الجزایر، زبان مولیر و مانه در ۲۸ کشور دیگر صحبت میشود که از قضا از جمله کشورهایی هستند که بیشترین رشد جمعیت را دارند. در آفریقا زبان آموزشی در کشورهای مالی و گینه و چاد و کنگو فرانسوی است که نرخ رشد جمعیت در آنها بسیار بالاست. نرخ بالای رشد جمعیت در این کشورهای آفریقایی باعث خواهد شد که تعداد فرانسوی زبان ها از ۳ درصد کنونی به ۸ درصد در سال ۲۰۵۰ برسد. نرخ رشد جوامع فرانسوی زبان بیشتر از جوامع انگلیسی زبان و چینی زبان است. علاوه بر این، چین و بسیاری از کشورهای انگلیسی زبان احتمالاً دچار کاهش جمعیت خواهند شد و پیشبینی میشود تعداد انگلیسی زبانها از ۸ درصد کنونی به ۳ درصد کاهش یافته و چینی زبانها از ۱۰ درصد به ۸ درصد برسند. اگر دوستدار فرانسه و زبان فرانسوی هستید شاید حتی فکر یادگیری زبان چینی هم برایتان آزار دهنده بوده است و احتمالاً از شنیدن این آمار خوشحال شده اید ولی خیلی هم خوشحال نشوید چون بعضی هم بر این باورند که این آمار زیادی جدی گرفته شده است چون در این مطالعه تمام کسانی که ساکن کشورهایی هستند که زبان فرانسوی در آنجا زبان رسمی است، بعنوان فرانسوی زبان در نظر گرفته شده اند ولی واقعیت چیز دیگریست. مثلاً در کشور بلژیک بیش از یک زبان رسمی وجود دارد و فرانسوی فقط یکی از آنهاست و در بعضی از کشورهای آفریقایی، زبان استعمارگران سابق فرانسوی در حال از دست دادن جایگاهش است. بعنوان نمونه در الجزایر فقط یک سوم افراد قادر به نوشتن زبان فرانسوی هستند. الکساندر ولف که یکی از تحلیلگران زبان فرانسوی است میگوید: «تعداد کسانی که به زبان فرانسوی صحبت میکنند در حال افزایش است و پیشبینی ها هم واقعاً حیرت انگیز هستند ولی مساله این است که وجود همزمان چند زبان در اکثر کشورهای فرانسوی زبان در این تحقیق نادیده انگاشته شده است که واقعیتی غیر قابل کتمان است». پس درست است که زبان فرانسوی در حال اوج گیری است ولی ممکن است مدتی طول بکشد که بتواند هژمونی زبان انگلیسی و رشد روز افزون متقاضیان زبان چینی را به چالش بکشد. در نتیجه الان وقت مناسبی است که سری به کتابهای آموزش زبان فرانسه تان بزنید که مدتهاست در قفسه کتابخانه خاک میخوردند.